BOEKRECENSIE Melvin Konner probeert in 'Toch de vrouw' verschillen tussen de seksen uit te leggen, en waarom de vrouw superieur is. "Als vrouwen meer te zeggen krijgen, wordt de wereld vrediger, rustiger en redelijker."
"Er is een aangeboren stoornis die verrassend veel voorkomt, vanwege een verandering in een cruciaal chromosomenpaar. Normaal zien beide chromosomen er hetzelfde uit, maar bij dit paar is er één onherkenbaar gekrompen. Dat heeft gevolgen: een kortere levensverwachting, onvermogen tot voortplanting, voortijdig haarverlies en hersendefecten die kunnen resulteren in probleemgedrag, hyperseksualiteit en agressie."
Voor wie de diagnose nog niet heeft kunnen stellen nog één tip: 49 procent van de mensheid lijdt eraan. Melvin Konner, auteur van het boek 'Toch de vrouw. Het einde van de mannelijke overheersing', noemt het gekscherend het 'x-chromosoomdeficiëntiesyndroom'. Ook bekend onder de naam 'mannelijkheid'.
Corruptie, oorlog en seksschandalen
De superieure mensensoort heet vrouw, wil de schrijver maar zeggen. Als die het meer voor het zeggen krijgt, zal de wereld vrediger, rustiger en redelijker worden, denkt hij. Ellende als seksschandalen, corruptie, geweldpleging en oorlog is veelal aan mannen toe te schrijven.
Dat inzicht begon bij Konner, hoogleraar antropologie, neurologie en gedragsbiologie aan de Emory University in Atlanta, al te ontstaan gedurende zijn geneeskundestudie. In de ziekenhuizen waar hij praktijkervaring opdeed, zag hij hoe mannen en jongens voor de meeste aandoeningen bevattelijker waren dan vrouwen, en dat die laatsten nogal eens kwamen voor iets wat hun door mannen is aangedaan.
'Toch de vrouw' begint prikkelend en pamflettistisch. Tegelijk ziet de lezer al meteen een hele manege aan stokpaardjes terug, die door velen voor Konner zijn bereden. Vrouwen als het sterke geslacht. Het grote verschil tussen de seksen, onder de noemer 'Mannen komen van Mars, vrouwen komen van Venus' - goed voor met miljoenen tegelijk verkochte andere boeken en volle schouwburgzalen. Konner heeft het over mannen die van Mars komen en vrouwen van de aarde. Een verschil waar ik nog op terugkom.
Topfuncties
Kan het kwaad als zo'n bekende boodschap nog eens wordt gebracht? Nee, de ongelijkheid tussen man en vrouw is de afgelopen eeuw weliswaar afgenomen, maar de veranderingen gaan traag. Kijk naar de percentages vrouwen in topfuncties in politiek en bedrijfsleven, en het wordt duidelijk dat er nog werelden te winnen zijn. Een scherp betoog dat het tempo van de onvermijdelijke revolutie wat kan opjagen is dan ook welkom.
Voor wie de diagnose nog niet heeft kunnen stellen nog één tip: 49 procent van de mensheid lijdt eraan. Melvin Konner, auteur van het boek 'Toch de vrouw. Het einde van de mannelijke overheersing', noemt het gekscherend het 'x-chromosoomdeficiëntiesyndroom'. Ook bekend onder de naam 'mannelijkheid'.
Corruptie, oorlog en seksschandalen
De superieure mensensoort heet vrouw, wil de schrijver maar zeggen. Als die het meer voor het zeggen krijgt, zal de wereld vrediger, rustiger en redelijker worden, denkt hij. Ellende als seksschandalen, corruptie, geweldpleging en oorlog is veelal aan mannen toe te schrijven.
Dat inzicht begon bij Konner, hoogleraar antropologie, neurologie en gedragsbiologie aan de Emory University in Atlanta, al te ontstaan gedurende zijn geneeskundestudie. In de ziekenhuizen waar hij praktijkervaring opdeed, zag hij hoe mannen en jongens voor de meeste aandoeningen bevattelijker waren dan vrouwen, en dat die laatsten nogal eens kwamen voor iets wat hun door mannen is aangedaan.
'Toch de vrouw' begint prikkelend en pamflettistisch. Tegelijk ziet de lezer al meteen een hele manege aan stokpaardjes terug, die door velen voor Konner zijn bereden. Vrouwen als het sterke geslacht. Het grote verschil tussen de seksen, onder de noemer 'Mannen komen van Mars, vrouwen komen van Venus' - goed voor met miljoenen tegelijk verkochte andere boeken en volle schouwburgzalen. Konner heeft het over mannen die van Mars komen en vrouwen van de aarde. Een verschil waar ik nog op terugkom.
Topfuncties
Kan het kwaad als zo'n bekende boodschap nog eens wordt gebracht? Nee, de ongelijkheid tussen man en vrouw is de afgelopen eeuw weliswaar afgenomen, maar de veranderingen gaan traag. Kijk naar de percentages vrouwen in topfuncties in politiek en bedrijfsleven, en het wordt duidelijk dat er nog werelden te winnen zijn. Een scherp betoog dat het tempo van de onvermijdelijke revolutie wat kan opjagen is dan ook welkom.
Van Konner komt het helaas niet. Hij trapt voornamelijk open deuren in en winkelt selectief in bestaande literatuur. De schwung in het begin van het boek verdwijnt later meer en meer. Een niet altijd even nauwkeurige vertaling draagt evenmin bij aan de leesvreugde ('corporations' vertaald als 'corporaties' waar 'bedrijven' worden bedoeld).
Zeer uitgebreid gaat de auteur in op man-vrouwverschillen bij uiteenlopende diersoorten. Natuurlijk komt ook het vaker aangehaalde verschil tussen de agressieve chimpansees en de liefdevollere bonobo's aan de orde. Twan Huys suggereerde onlangs in de 'College Tour'-uitzending met de legendarische chimpanseeonderzoekster Jane Goodall nog dat de mens tijdens de evolutie de verkeerde afslag nam, met de chimpansees mee. Had de wereld er niet heel anders uitgezien, als we ons wat bonobo-achtiger hadden ontwikkeld? Huys' gast relativeerde dat: de aarde zou in elk geval nog meer overbevolkt zijn dan nu al het geval is.
Dat het al zo vroeg misging, gelooft Konner ook niet. Volgens hem waren de man-vrouwverhoudingen nog aardig in orde, toen de mens nog een nomadisch bestaan leidde. Mannen zorgden via de jacht voor het vlees, maar het overgrote deel van het voedsel werd ingezameld door foeragerende vrouwen.
Evenwicht
Het liep volgens de schrijver pas echt fout toen de mens op vaste plekken ging wonen om zich daar via landbouw en veeteelt in leven te houden. Het bestaande evenwicht tussen man en vrouw werd wreed verstoord, omdat er veel meer zware fysieke arbeid moest worden verricht, en meer oorlog gevoerd. Het land diende per slot van rekening verdedigd te worden.
Konner trekt ten strijde tegen de stereotiepe beschrijvingen van vrouwen. Vandaar dat hij ze waarschijnlijk liever van de aarde laat komen dan van Venus. De ene planeet associëren we met nuchterheid en de andere met liefde. Daarmee druk je vrouwen alweer meteen in de hoek van de wezens met gebrekkige controle over hun emoties. En dat is al te kort door de bocht, vindt de auteur.
Zeer uitgebreid gaat de auteur in op man-vrouwverschillen bij uiteenlopende diersoorten. Natuurlijk komt ook het vaker aangehaalde verschil tussen de agressieve chimpansees en de liefdevollere bonobo's aan de orde. Twan Huys suggereerde onlangs in de 'College Tour'-uitzending met de legendarische chimpanseeonderzoekster Jane Goodall nog dat de mens tijdens de evolutie de verkeerde afslag nam, met de chimpansees mee. Had de wereld er niet heel anders uitgezien, als we ons wat bonobo-achtiger hadden ontwikkeld? Huys' gast relativeerde dat: de aarde zou in elk geval nog meer overbevolkt zijn dan nu al het geval is.
Dat het al zo vroeg misging, gelooft Konner ook niet. Volgens hem waren de man-vrouwverhoudingen nog aardig in orde, toen de mens nog een nomadisch bestaan leidde. Mannen zorgden via de jacht voor het vlees, maar het overgrote deel van het voedsel werd ingezameld door foeragerende vrouwen.
Evenwicht
Het liep volgens de schrijver pas echt fout toen de mens op vaste plekken ging wonen om zich daar via landbouw en veeteelt in leven te houden. Het bestaande evenwicht tussen man en vrouw werd wreed verstoord, omdat er veel meer zware fysieke arbeid moest worden verricht, en meer oorlog gevoerd. Het land diende per slot van rekening verdedigd te worden.
Konner trekt ten strijde tegen de stereotiepe beschrijvingen van vrouwen. Vandaar dat hij ze waarschijnlijk liever van de aarde laat komen dan van Venus. De ene planeet associëren we met nuchterheid en de andere met liefde. Daarmee druk je vrouwen alweer meteen in de hoek van de wezens met gebrekkige controle over hun emoties. En dat is al te kort door de bocht, vindt de auteur.
Vrouwen huilen misschien wat sneller. Op andere fronten tonen ze juist veel meer beheersing en laten zich minder leiden door emoties dan de mannen met hun korte lontjes, gewelddadige inborst en steeds weer opspelende seksuele impulsen. De nuance waarmee Konner over vrouwen schrijft, is in de vele passages over mannen echter grotendeels zoek.
De hoofdstukken die raken aan zijn eigen vakgebieden, antropologie, neurologie en gedragsbiologie, zijn vooral brave opsommingen van wat anderen eerder opschreven. Ze hebben nog het voordeel dat ze een logische opbouw hebben en dat Konner met zorg een betoog opbouwt. Op voor hem wat onbekender terrein gaat hij meer lukraak te werk. Door de geschiedenis van de vrouwenemancipatie gaat hij bijvoorbeeld hinkstapspringend heen.
Toekomstfantasieën
De auteur lijkt te hopen op man-vrouwverhoudingen als in de tijd van de jagers en verzamelaars, met een mooi evenwicht tussen de seksen. Toch sluit hij gezien zijn overtuiging dat de vrouw vergaand superieur is aan de man andere scenario's niet uit. Tegen het einde van zijn boek geeft hij zich gretig over aan toekomstfantasieën. Voor voortplanting heeft de vrouw de man met steeds verder voortschrijdende technieken niet meer per se nodig.
'Toch de vrouw' glijdt bij het beschrijven van dit soort vooruitzichten af naar de olijke toon van de damesglossy: "Met een man die verscheidene of veel vrouwen seksueel bedient, zou hij van het leven genieten en zouden zij geen seks hoeven hebben tenzij ze het zelf bestellen. Of een groep slimme vrouwen zou een aantal mannen kunnen delen: een gespierd blondje, een lange, knappe marathonloper, een androgyn typje voor het babysitten, een langharige stoot voor wilde seks op afroep - je snapt wel wat ik bedoel."
Over stereotyperingen gesproken. Zo leveren ruim driehonderd pagina's vooral verveling en ergernis op en nauwelijks verrassende invalshoeken of bruikbare, nieuwe argumenten. Het broodnodige debat over de verhoudingen tussen de seksen verdient beter, veel beter.
De hoofdstukken die raken aan zijn eigen vakgebieden, antropologie, neurologie en gedragsbiologie, zijn vooral brave opsommingen van wat anderen eerder opschreven. Ze hebben nog het voordeel dat ze een logische opbouw hebben en dat Konner met zorg een betoog opbouwt. Op voor hem wat onbekender terrein gaat hij meer lukraak te werk. Door de geschiedenis van de vrouwenemancipatie gaat hij bijvoorbeeld hinkstapspringend heen.
Toekomstfantasieën
De auteur lijkt te hopen op man-vrouwverhoudingen als in de tijd van de jagers en verzamelaars, met een mooi evenwicht tussen de seksen. Toch sluit hij gezien zijn overtuiging dat de vrouw vergaand superieur is aan de man andere scenario's niet uit. Tegen het einde van zijn boek geeft hij zich gretig over aan toekomstfantasieën. Voor voortplanting heeft de vrouw de man met steeds verder voortschrijdende technieken niet meer per se nodig.
'Toch de vrouw' glijdt bij het beschrijven van dit soort vooruitzichten af naar de olijke toon van de damesglossy: "Met een man die verscheidene of veel vrouwen seksueel bedient, zou hij van het leven genieten en zouden zij geen seks hoeven hebben tenzij ze het zelf bestellen. Of een groep slimme vrouwen zou een aantal mannen kunnen delen: een gespierd blondje, een lange, knappe marathonloper, een androgyn typje voor het babysitten, een langharige stoot voor wilde seks op afroep - je snapt wel wat ik bedoel."
Over stereotyperingen gesproken. Zo leveren ruim driehonderd pagina's vooral verveling en ergernis op en nauwelijks verrassende invalshoeken of bruikbare, nieuwe argumenten. Het broodnodige debat over de verhoudingen tussen de seksen verdient beter, veel beter.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten